Blue Quartz

แก้วเรือนฟ้า (Blue Quartz)

บลูควอตซ์ คือ ควอตซ์ชนิดผลึกหยาบ (coarsely crystalline verity) ซึ่งมีสีฟ้าเนื่องจากการรวมตัวของแร่เส้นใย เช่น riebeckite หรือ crocidolite คนไทยล้านนารู้จักกันในชื่อ แก้วเรือนฟ้า / แก้วฟ้า เป็นที่นิยมอย่างมากในหมู่ผู้สะสมแร่โป่งข่ามเพราะถือเป็นชนิดที่หายากเลยทีเดียว

Physical Properties

• สูตรเคมี: SiO₂ (Silicon Dioxide)  

• กลุ่มแร่: Quartz (Silicate)  

• ระบบผลึก: Trigonal

• ความแข็ง:  7 

• ความถ่วงจำเพาะ: 2.65 - 2.66

• สี: ฟ้าอ่อนถึงฟ้าอมเทาเข้ม (ขึ้นอยู่กับชนิดของแร่ที่เข้าไปอยู่ภายใน)

• ความโปร่งแสง: โปร่งแสงถึงทึบแสง

• ประกาย: แบบแก้ว

• แนวแตกเรียบ: ไม่มี

• การเกิด: เกิดขึ้นจากกระบวนการทางธรรมชาติที่ควอตซ์เติบโตในสภาพแวดล้อมที่อุดมด้วยซิลิกา พร้อมกับมีแร่เส้นใยขนาดเล็กมาก เช่น riebeckite หรือ crocidolite (แร่ในกลุ่ม amphibole) แทรกตัวอยู่ระหว่างการก่อตัวของผลึก แร่เส้นใยเหล่านี้จะกระเจิงแสงแบบเดียวกับท้องฟ้า ซึ่งเรียกว่าปรากฏการณ์ Tyndall Effect ทำให้ควอตซ์ดูเป็นสีฟ้าอ่อนถึงฟ้าเทา โดยมักพบเป็นสายแร่ควอตซ์ในหินแปร เช่น หินชีส หินไนส์ หรือหินควอตซ์ไซต์ ซึ่งเกิดในอุณหภูมิและความดันสูง เหมาะต่อการเติบโตของแร่เส้นใยควบคู่ไปกับควอตซ์

ประวัติและการค้นพบครั้งแรก แม้บลูควอตซ์จะไม่มีบันทึกทางประวัติศาสตร์สากลที่เด่นชัดเท่าควอตซ์ชนิดอื่น ๆ แต่ก็ได้รับความนิยมในยุคปัจจุบัน โดยเฉพาะในวงการนักสะสมแร่และผู้สนใจคริสตัล ชิ้นที่มีแร่ crocidolite หรือ riebeckite อยู่ภายในได้รับความนิยมในช่วงศตวรรษที่ 20 บลูควอตซ์พบได้เฉพาะในบางประเทศ เช่น สเปน อิตาลี บราซิล สหรัฐอเมริกา ส่วนในประเทศไทย มีการค้นพบแร่ชนิดนี้และเรียกว่า "โป่งข่าม" ที่แหล่งอำเภอเถิน จังหวัดลำปาง ซึ่งเป็นที่พูดถึงอย่างมากในช่วงปี พ.ศ. 2513 เป็นต้นมาค่ะ

ความหมาย บลูควอตซ์ หรือแก้วเรือนฟ้า ส่งเสริมความสงบ ลดความเครียด และช่วยให้จิตใจสมดุล ช่วยให้มีสมาธิ มีความชัดเจนทางความคิด เสริมการสื่อสาร และการแสดงออกอย่างจริงใจ เชื่อมโยงกับจักระคอ (Throat Chakra) ส่งเสริมการพูดที่เป็นมิตรและมีสติ การเติบโตทางจิตวิญญาณและการเข้าใจตนเอง รวมถึงช่วยให้แคล้วคลาดปลอดภัยอีกด้วย

หมายเหตุ: คุณสมบัติเหล่านี้เป็นความเชื่อในวงการคริสตัล ยังไม่มีการรับรองทางการแพทย์

วิธีทำความสะอาดและดูแล สามารถใช้น้ำสบู่อุ่นและผ้านุ่มเช็ดเบา ๆ หลีกเลี่ยงสารเคมีแรงหรือเครื่องทำความสะอาดแบบอัลตราโซนิก

• การเก็บรักษา: แยกเก็บต่างหากจากหินที่แข็งกว่าป้องกันรอยขีดข่วน

• การชำระล้างพลังงาน: อาบแสงจันทร์ ควันจากเสจ เสียงจากชามคริสตัล หรืออาบแสงแดดเพียงช่วงสั้น ๆ หากต้องการเพิ่มพลัง

สรุป

แก้วเรือนฟ้า หรือบลูควอตซ์ คือความภูมิใจของคนไทยล้านนามาเป็นเวลาหลายทศวรรษ เป็นโป่งข่ามชนิดหายาก ที่มีเฉดสีฟ้าอ่อนถึงฟ้าอมเทาเข้ม เกิดจากการมีแร่เส้นใย เช่น riebeckite หรือ crocidolite อยู่ภายใน ถือเป็นหินที่ช่วยเสริมความสงบทางจิตใจ การสื่อสาร และการเยียวยาอารมณ์ได้เป็นอย่างดีค่ะ

References:

Mindat.org – Blue Quartz

Mindat.org – Riebeckite

กรมทรัพยากรธรณี - ควอตซ์

กรมทรัพยากรธรณี - ธรณีวิทยาของจังหวัดลำปาง

*ข้อมูลอาจมีการอัพเดทเพิ่มเติมในอนาคต