Zoisite

ซอยไซต์ (Zoisite)

ซอยไซต์ คือ แร่แคลเซียมอะลูมิเนียมไฮดรอกซีซอโรซิลิเกต (Ca₂Al₃(SiO₄)(Si₂O₇)O(OH)) พบได้ในสภาพแวดล้อมของหินแปรและบริเวณที่เกิดการแปรสัมผัส

ส่วนทับทิม-ซอยไซต์ เป็นที่รู้จักกันในชื่อ Anyolite คือหินแปรที่มีการผสมผสานตามธรรมชาติที่โดดเด่นระหว่างผลึกสีแดงของทับทิมฝังอยู่ในซอยไซต์สีเขียว (และบางครั้งอาจมีแร่ pargasite สีดำหรือเขียวเข้มมาก เป็นจุดเล็ก ๆ แทรกอยู่) หินชนิดนี้เกิดขึ้นเมื่อของเหลวที่อุดมด้วยอะลูมิเนียมซึมเข้าสู่เนื้อหิน ทำให้ทับทิมตกผลึกภายในโครงสร้างของซอยไซต์ ความตัดกันระหว่างสีแดงเข้มของทับทิมกับสีเขียวสดของซอยไซต์ทำให้เป็นอัญมณีที่สวยงามสะดุดตานั่นเอง

Physical Properties

• สูตรเคมี: Ca₂Al₃(SiO₄)(Si₂O₇)O(OH)

• กลุ่มแร่: Epidote group

• ระบบผลึก: Orthorhombic

• ความแข็ง: 6 - 7

• ความถ่วงจำเพาะ: 3.15 - 3.36

• สี: เขียว ฟ้าอมม่วง (แทนซาไนต์) ชมพู น้ำตาล เทา ใสไร้สี

• ความโปร่งแสง: โปร่งใส - ทึบแสง

• ประกาย: แก้ว - คล้ายมุก

• แนวแตกเรียบ: สมบูรณ์ (ระวังแตก)

• การเกิด: วานาดิไนต์ (secondary lead ore) เกิดขึ้นในเขตออกซิไดซ์ของสายแร่ตะกั่ว โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีภูมิอากาศแห้ง การเกิดของแร่วานาดิไนต์เริ่มขึ้นเมื่อของไหลที่มีวาเนเดียมไหลผ่านชั้นหินและทำปฏิกิริยากับแร่กาลีนา (Galena, PbS) ซึ่งเป็นแร่ตะกั่วปฐมภูมิ (primary lead ore) ในกระบวนการนี้ กาลีนาจะถูกออกซิไดซ์ และเมื่อธาตุวาเนเดียม ตะกั่ว ออกซิเจน และคลอรีน รวมตัวกันจะตกผลึกเป็นวานาดิไนต์ ได้เฉพาะในบางพื้นที่ เช่น โมร็อกโก รัฐแอริโซนาในสหรัฐอเมริกา และนามิเบีย เป็นต้น

ประวัติและการค้นพบครั้งแรก ซอยไซต์ถูกอธิบายทางวิทยาศาสตร์ครั้งแรกในปี ค.ศ. 1805 โดยนักแร่วิทยาชื่อ Abraham Gottlob Werner ซึ่งตั้งชื่อตาม Sigmund Zois นักวิทยาศาสตร์และนักสะสมแร่ชาวออสเตรียที่พบตัวอย่างหินนี้จากเทือกเขา Saualpe ในประเทศออสเตรีย ต่อมาในปี 1967 ได้มีการค้นพบซอยไซต์สีฟ้าอมม่วงที่สวยงามในแทนซาเนีย และถูกตั้งชื่อว่า Tanzanite ซึ่งกลายเป็นอัญมณีที่มีชื่อเสียงโด่งดังในยุคศตวรรษที่ 20

ความหมาย เชื่อกันว่าเป็นหินที่ช่วย ฟื้นฟูพลังงานใจ ส่งเสริมการเติบโตภายใน และเปลี่ยนแปลงชีวิตให้ดีขึ้น สอดคล้องกับจักระหัวใจ (Anyolite) และจักระตาที่สาม (Tanzanite) ช่วยฟื้นฟูจิตใจจากบาดแผลในอดีต และส่งเสริมการเติบโตจากภายใน กระตุ้นความคิดสร้างสรรค์และการค้นหาตัวตนที่แท้จริง ช่วยเปลี่ยนพลังงานด้านลบให้กลายเป็นการกระทำที่สร้างสรรค์ จึงเป็นหินที่เหมาะกับผู้ที่กำลังเปลี่ยนผ่านทางอารมณ์ หรือเริ่มต้นบทใหม่ในชีวิต นอกจากนี้ รูบี้ซอยไซต์ (Anyolite) ช่วยเสริมความกล้าหาญ พลังชีวิต และความหลงใหลในการดำเนินชีวิตอีกด้วยค่ะ

หมายเหตุ: คุณสมบัติเหล่านี้เป็นความเชื่อในวงการคริสตัลบำบัด ยังไม่มีการรับรองทางการแพทย์

วิธีทำความสะอาดและดูแล ใช้น้ำอุ่นและผ้านุ่มทำความสะอาดเบา ๆ หากมีคราบอาจใช้สบู่อ่อน ๆ ได้ ควรหลีกเลี่ยงเครื่องอัลตราโซนิก เครื่องอบไอน้ำ และความร้อนสูง (โดยเฉพาะสำหรับแทนซาไนต์ซึ่งไวต่อความร้อน)

• การเก็บรักษา: เก็บแยกจากหินที่แข็งกว่าเพื่อป้องกันรอยขีดข่วน

• การชำระล้างพลังงาน: ใช้แสงจันทร์ ควันธูป เสียง หรือวางร่วมกับหินที่ช่วยชำระพลังงาน เช่น เซเลไนต์ หรือควอตซ์ใส

สรุป

ซอยไซต์เป็นแร่ซิลิเกตที่มีองค์ประกอบของแคลเซียมและอะลูมิเนียม มักพบในหินแปร โดยมีหลากหลายสีและรูปแบบ เช่น Tanzanite (สีฟ้าอมม่วง) และ Anyolite (ซอยไซต์สีเขียวที่มีทับทิมฝังอยู่) ซอยไซต์ได้รับความนิยมทั้งในวงการอัญมณีและด้านพลังงานบำบัด โดยเชื่อกันว่าเป็นหินแห่งพลังชีวิต การเติบโต และการเปลี่ยนแปลงทางจิตใจ

References:

Wikipedia – Zoisite

Mindat.org - Zoisite

Mindat.org - Anyolite

GIA - Gem-Quality Green Zoisite
*ข้อมูลอาจมีการอัพเดทเพิ่มเติมในอนาคต