Pyrite

ไพไรต์ (Pyrite)

ไพไรต์ คือ แร่เหล็กซัลไฟด์ (FeS₂) ที่ตกผลึกในระบบไอโซเมตริก มีลักษณะเป็นสีเหลืองทองและมีความเงางามแบบโลหะ พบในสายแร่ไฮโดรเทอร์มอล หินตะกอน และหินแปร มีค่าความแข็งที่ 6-6.5 การเกิดของไพไรต์เกี่ยวข้องกับของเหลวที่มีซัลเฟอร์ในปริมาณสูง และเป็นตัวบ่งชี้ที่สำคัญในการศึกษากระบวนการเกิดแหล่งแร่ โดยไพไรต์ที่สึกกร่อนอาจสร้างกรดซัลฟูริก ซึ่งส่งผลต่อเคมีของหินโดยรอบได้ค่ะ

Physical Properties

• สูตรเคมี: FeS₂

• กลุ่มแร่: Sulfide

• ระบบผลึก: Isometric

• ความแข็ง: 6 - 6.5 

• ความถ่วงจำเพาะ: 4.8 - 5

• สี: ทองอ่อน

• ความโปร่งแสง: ทึบแสง

• ประกาย: โลหะ

• แนวแตกเรียบ: ไม่ชัดเจน

• การเกิด: เกิดขึ้นจากหลายกระบวนการทางธรณีวิทยา โดยพบได้ใน หินตะกอน หินแปร และหินอัคนี กระบวนการเกิดที่พบบ่อยที่สุด คือ เมื่อของเหลวใต้ดินที่มีธาตุเหล็กและกำมะถันเข้มข้นไหลผ่านชั้นหิน และเกิดปฏิกิริยาภายใต้อุณหภูมิและความดันสูง ทำให้ตกผลึกเป็นไพไรต์ ซึ่งเป็นแร่เหล็กซัลไฟด์ (FeS₂) ในหินตะกอน ไพไรต์มักเกิดในสภาพแวดล้อมที่มีออกซิเจนต่ำ เช่น ในแหล่งสะสมซากพืชหรือซากสิ่งมีชีวิต เมื่ออินทรียวัตถุสลายตัวจะปล่อยกำมะถันออกมา และทำปฏิกิริยากับเหล็กในดินก่อให้เกิดไพไรต์ ส่วนในแหล่งน้ำร้อนใต้ดิน (hydrothermal vein) ไพไรต์จะตกผลึกจากน้ำแร่ร้อนที่ไหลผ่านรอยแตกในหิน

ประวัติและการค้นพบครั้งแรก ชื่อ “ไพไรต์” มาจากภาษากรีก πῦρ (pŷr) แปลว่า “ไฟ” เพราะเมื่อเคาะกับโลหะหรือหินจะเกิดประกายไฟ ในอดีตใช้จุดไฟและทำอาวุธ อีกทั้งยังถูกนำมาแกะสลักเป็นเครื่องประดับโดยชาวกรีกและอินคา เนื่องจากมีสีทอง หลายคนจึงเคยเข้าใจผิดว่าเป็นทองคำแท้ จึงเกิดชื่อเล่นว่า “ทองคนโง่” (fool's gold) แหล่งไพไรต์ที่สำคัญในปัจจุบันอยู่ที่ สเปน (Navajún) เปรู สหรัฐอเมริกา (โคโลราโด, อิลลินอยส์) เยอรมนี และจีน

ความหมาย เชื่อกันว่าไพไรต์เป็น หินแห่งพลังชีวิตและความมั่งคั่ง ช่วยเรียกทรัพย์และความมั่งคั่ง ใช้เสริมพลังในการดึงดูดเงินทองและโอกาสดี ๆ ช่วยปกป้องเจ้าของจากพลังลบ มลภาวะ และความเครียด เสริมความมั่นใจและความกล้า หนุนพลังส่วนบุคคลและความมุ่งมั่น เพิ่มความชัดเจนทางความคิด ช่วยให้คิดอย่างมีตรรกะและตัดสินใจได้ดี เชื่อมโยงกับ Solar Plexus Chakra ซึ่งเกี่ยวกับพลังใจและความตั้งใจ

หมายเหตุ: คุณสมบัติเหล่านี้เป็นความเชื่อในวงการคริสตัลบำบัด ยังไม่มีการรับรองทางการแพทย์

วิธีทำความสะอาดและดูแล แนะนำเช็ดด้วยผ้าแห้ง หลีกเลี่ยงน้ำและความชื้น เพราะอาจทำให้เกิดสนิมหรือเปลี่ยนสภาพ

• การเก็บรักษา: ควรเก็บแยกจากหินที่แข็งกว่า เก็บในที่แห้ง

• การชำระล้างพลังงาน: ใช้เสียงบำบัด ควันจากสมุนไพร เช่น เสจ หรือวางคู่กับเซเลไนต์หรือควอตซ์ใส

สรุป

ไพไรต์เป็นแร่ซัลไฟด์ที่ประกอบด้วยเหล็กและกำมะถัน พบได้ทั่วไปในหินตะกอน หินแปร และหินอัคนีทั่วโลก ไพไรต์เป็นสัญลักษณ์ของการแสดงออกอย่างมั่นใจ ความกล้า และการปกป้องพลังงานด้านลบ และด้วยโครงสร้างและพลังงานที่เป็นเอกลักษณ์ ทำให้ไพไรต์เป็นที่นิยมทั้งในหมู่นักสะสมแร่และผู้ที่สนใจด้านพลังงานบำบัดมาอย่างยาวนานค่ะ

References:

Wikipedia – Pyrite

Mindat.org - Pyrite

กรมทรัพยากรธรณี - ไพไรต์

*ข้อมูลอาจมีการอัพเดทเพิ่มเติมในอนาคต