Ruby

ชนิดของทับทิม ขึ้นอยู่กับแหล่งกำเนิด ลักษณะ inclusion และคุณสมบัติทางแสง โดยสามารถแบ่งออกเป็นประเภทหลัก ๆ ดังนี้

• ทับทิมพม่า (Burmese Ruby) – ได้รับการยกย่องว่าเป็นทับทิมคุณภาพดีที่สุด โดยเฉพาะชนิด Pigeon Blood Red (สีแดงเลือดนก) ซึ่งมีสีแดงเข้มสดใสพร้อมอันเดอร์โทนสีน้ำเงินเล็กน้อย ทับทิมพม่ามักแสดงการเรืองแสงแบบเข้มข้น (strong fluorescence) ทำให้ดูสว่างไสวยิ่งขึ้น

• ทับทิมไทย (Siam Ruby) – โดยทั่วไปจะมีสีเข้มกว่า เนื่องจากมีปริมาณธาตุเหล็กสูง ทำให้เกิดโทนสีแดงน้ำตาลหรือแดงอมม่วง ทับทิมสยามมีความอิ่มตัวของสีสูง แต่จะแสดงการเรืองแสงน้อยกว่าทับทิมพม่า

• ทับทิมโมซัมบิก (Mozambique Ruby) – เป็นแหล่งใหม่ที่ได้รับความนิยม โดยทับทิมจากโมซัมบิกมีสีแดงเข้มสดใส บางครั้งมีอันเดอร์โทนสีม่วงจาง ๆ หลายชิ้นมี inclusion น้อย ทำให้มีมูลค่าสูงในตลาด

• ทับทิมศรีลังกา (Ceylon Ruby) – มีสีอ่อนกว่า มักอยู่ในโทนสีแดงอมชมพู หรือบางครั้งใกล้เคียงกับ pink sapphire ทับทิมศรีลังกามักมี ความใสและการเล่นแสงที่ดี

• ทับทิมแทนซาเนีย (Tanzanian Ruby) – พบในเขต Songea ประเทศแทนซาเนีย มีสีแดงอมส้ม หรือแดงไวน์เข้ม มักต้องผ่านกระบวนการเผา (Heat Treatment) เพื่อปรับปรุงสี

• สตาร์รูบี้ (Star Ruby) – เป็นทับทิมที่แสดงปรากฏการณ์รูปดาวหกขา (Asterism) เนื่องจากมี inclusion ของรูไทล์ (Rutile Silk) ที่เรียงตัวเป็นระเบียบ สตาร์รูบี้ที่มีลายดาวกลิ้งไปมาบนผิวที่คมชัดภายใต้แสงโดยตรง ถือว่าควรค่าแก่การสะสมค่ะ

• ทับทิมทราพิชี่ (Trapiche Ruby) – เป็นชนิดที่หายากมาก แสดงลวดลายรูปดาวหกแฉกแบบซี่ล้อเกวียน (Six-Spoked Wheel) อันเกิดจาก zoning ของการเติบโตผลึก มีแหล่งสำคัญในเมียนมา

• ทับทิมสีชมพู (Pink Ruby / Borderline Pink Sapphire) – ทับทิมบางชนิดที่มีสีอ่อน เช่นจากศรีลังกาและมาดากัสการ์ อาจถูกเรียกว่า แซฟไฟร์สีชมพู แทนทับทิม ขึ้นอยู่กับมาตรฐานของแต่ละภูมิภาค แต่ละสถาบันอัญมณีอีกทีค่ะ

แม้ว่าทับทิมแต่ละชนิดจะมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว แต่ทับทิมพม่าและสตาร์รูบี้คุณภาพสูง ยังคงเป็นชนิดที่ได้รับความนิยมและเป็นที่ต้องการมากที่สุดในตลาดอัญมณีค่ะ