Spinel

สปิเนล (Spinel)

สปิเนล (MgAl₂O₄) เป็นแร่แมกนีเซียมอะลูมิเนียมออกไซด์ ที่เกิดขึ้นในหินแปรอุณหภูมิสูงและสภาพแวดล้อมของหินอัคนี เช่น แหล่งสะสมในหินอ่อนและ peridotite xenolith ต่างจากคอรันดัม (ทับทิมและไพลิน) ซึ่งมีสีใกล้เคียงกัน สปิเนลมีโครงสร้างผลึกแบบ cubic มีประกายเงางามและความแข็งที่ดี (Mohs 7.5–8)

สีสันของสปิเนลเกิดจาก ธาตุเจือปนในโครงสร้างผลึก ได้แก่:

• แดงและชมพู – โครเมียม (Cr³⁺) คล้ายกับทับทิม

• น้ำเงินและม่วง – เหล็ก (Fe²⁺ และ Fe³⁺) และบางครั้งโคบอลต์ (Co²⁺)

• ส้มและเหลือง – เหล็ก (Fe³⁺)

• ม่วง – ผสมระหว่าง โครเมียม (Cr³⁺) และเหล็ก (Fe²⁺)

• ดำและเทา – มีปริมาณเหล็ก (Fe²⁺ และ Fe³⁺) สูง

หนึ่งในคุณสมบัติที่โดดเด่นของสปิเนลคือ การเรืองแสงภายใต้แสงยูวี โดยเฉพาะสีชมพูและสีแดง เนื่องจากมีโครเมียมในองค์ประกอบ สปิเนลเป็นอัญมณีที่ไม่จำเป็นต้องผ่านการเผาหรือปรับปรุงสีก็มีสีสดใสตามธรรมชาติ (แตกต่างจากคอรันดัมที่มักต้องทำการเผาเพื่อเผยให้มีสีสันที่ชัดขึ้น) แหล่งกำเนิดสปิเนลที่ดีที่สุดในโลกพบได้ใน เมียนมา (พม่า), ศรีลังกา และทาจิกิสถาน ถ้าสปิเนลสีน้ำเงินโคบอลต์ต้องจากเวียดนาม ซึ่งเป็นหนึ่งในชนิดที่หายากและเป็นที่ต้องการมากที่สุด